สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

การศึกษาแนวโน้มความต้องการกำลังคนโดยยึดพื้นที่เป็นฐาน

ปีที่พิมพ์ : 2563

ISBN : 978-616-270-236-5

โครงการศึกษาแนวโน้มความต้องการกำลังคนที่ยึดพื้นที่เป็นฐาน (Area-based) เป็นโครงการซึ่งสำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษาได้ร่วมกับมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ศึกษาวิจัย โดยมีเป้าหมายเพื่อนำผลไปใช้ในเชิงนโยบายการเตรียมการวางแผนการผลิตและพัฒนากำลังคนที่สอดคล้องกับการพัฒนาประเทศโดยคำนึงถึงศักยภาพและความแตกต่างของพื้นที่ วัตถุประสงค์ของการศึกษาในครั้งนี้ที่สำคัญ 2 ประการคือ 1) ศึกษาสถานการณ์ปัจจุบันในด้านตลาดงาน และศักยภาพของกำลังคนโดยคำนึงถึงความแตกต่างของพื้นที่ใน 18 กลุ่ม จังหวัด 6 ภาค โดยแบ่งกลุ่มจังหวัดและภาคตามประกาศคณะกรรมการนโยบายการบริหารงานจังหวัดและกลุ่มจังหวัด และ 2) เพื่อสำรวจความต้องการกำลังคนตามศักยภาพของพื้นที่และช่องว่างของทักษะกำลังคน (Skill Gap) ในแต่ละพื้นที่ ประกอบกับวิธีการศึกษาครอบคลุมทั้งการวิจัยเอกสาร การวิเคราะห์ข้อมูลทุติยภูมิ (Secondary Data) จากแหล่งข้อมูลต่างๆ ที่เกี่ยวข้องจำนวนมาก และมีการวิจัยภาคสนาม จากการสอบถาม สัมภาษณ์ และสนทนากลุ่ม (Focus Group) คณะวิจัยได้ออกแบบโดยประยุกต์ใช้รูปแบบการวิเคราะห์แบบสหวิชาการทั้งด้านการวิจัยอนาคต ด้านเศรษฐศาสตร์ และการตลาด เพื่อคาดการณ์แนวโน้มความต้องการกำลังคนสำหรับการเตรียมการวางแผนการผลิตและพัฒนากำลังคนที่สอดคล้องกับการพัฒนาประเทศโดยคำนึงถึงศักยภาพและความแตกต่างของพื้นที่

สารบัญ

บทที่ 1 บทนำ
          1.1 หลักการและเหตุผล
          1.2 วัตถุประสงค์
          1.3 คำถามการวิจัย
          1.4 ขอบเขตการดำเนินงาน
          1.5 ประโยชน์ที่คาดว่าจะได้รับ
          1.6 นิยามศัพท์
บทที่ 2 การทบทวนวรรณกรรม
          2.1 สถานการณ์ด้านแรงงาน
          2.2 แนวทางที่ใช้ในการศึกษาเกี่ยวกับปัญหาคุณสมบัติแรงงานไม่สอดคล้อง กับความต้องการของตลาดแรงงาน
          2.3 ปัญหาการขาดแคลนแรงงานและปัญหาช่องว่างทักษะในประเทศไทย
          2.4 สถานการณ์ด้านความต้องการกำลังคนและปัญหาช่องว่างทักษะ: กรณีศึกษาต่างประเทศ
                    2.4.1 ประเทศสหรัฐอเมริกา
                    2.4.2 ประเทศสหราชอาณาจักร
                    2.4.3 สหภาพยุโรป
                    2.4.4 ประเทศญี่ปุ่น
                    2.4.5 ประเทศมาเลเซีย
          2.5 สรุปข้อค้นพบจากต่างประเทศ
บทที่ 3 ระเบียบวิธีวิจัย
          3.1 วิธีการดำเนินงานและกรอบแนวคิดในการวิจัย
                    3.1.1 แนวทางการดำเนินงาน
                    3.1.2 กรอบแนวคิดในการวิจัย
          3.2 เครื่องมือในการวิจัย
          3.3 การวิเคราะห์ข้อมูล
          3.4 การศึกษาภาคสนาม
บทที่ 4 ผลการวิเคราะห์และสังเคราะห์ภาพรวมของประเทศ และผลการศึกษา เชิงลึกใน 6 จังหวัด
          4.1 โครงสร้างประชากรไทยกับความท้าทายใน 20 ปี ข้างหน้า
          4.2 โครงสร้างตลาดแรงงาน
          4.3 ปัญหาช่องว่างทักษะ
          4.4 การวางแผนกำลังคน
บทที่ 5 สรุปแนวทางการเตรียมกำลังคนที่ยึดพื้นที่เป็นฐานและข้อเสนอแนะ
          5.1 สรุปผลการศึกษา
          5.2 ข้อสังเกต ซึ่งอาจส่งผลกระทบเชิงนโยบายในการผลิตและพัฒนากำลังคน
          5.3 ข้อเสนอแนะ
เอกสารอ้างอิง