ก้าวผ่านโควิด-๑๙ รีวิวเข้มข้น Resilient Education ปรับโฟกัสสภาวะการศึกษาไทยสนองการศึกษาพลวัต-คลายวิชาการสู่วิชาชีพ-ลดอำนาจส่วนกลาง-กระจายสู่ท้องถิ่นมากขึ้น

image

     วันนี้ (๒๑ กันยายน ๒๕๖๔) เลขาธิการสภาการศึกษา (ดร.อำนาจ วิชยานุวัติ) ประธานการประชุมรับฟังความคิดเห็น(ร่าง)รายงานวิจัย เรื่อง "ทิศทางและแนวโน้มการจัดการศึกษาในยุคโควิด-๑๙" ผ่านเครือข่ายระบบออนไลน์ โดยระดมแนวคิดผู้ทรงคุณวุฒิและนักบริหารการศึกษาชั้นแนวหน้า ดร.วัฒนาพร ระงับทุกข์ อดีตรองเลขาธิการสภาการศึกษา ศาสตราจารย์ ดร.ดิเรก ปัทมสิริวัฒน์ ประธานคณะอนุกรรมการสภาการศึกษา (อนุ กกส.) ด้านการปฏิรูปเพื่อลดความเหลื่อมล้ำทางการศึกษา ดร.ชัยยศ อิ่มสุวรรณ์ กรรมการบริหารสำนักงานบริหารและพัฒนาองค์ความรู้ (OKMD) ดร.วณิชย์ อ่วมศรี ที่ปรึกษาโครงการพิเศษ Excellent Center สำนักงานคณะกรรมการการอาชีวศึกษา ดร.เบญจลักษณ์ น้ำฟ้า กรรมการและผู้จัดการมูลนิธิรางวัลสมเด็จเจ้าฟ้ามหาจักรี ดร.รังสรรค์ วิบูลอุปถัมภ์ หัวหน้าฝ่ายการศึกษาขององค์กร เพื่อเด็กแห่งสหประชาชาติ (UNICEF) ประเทศไทย ร่วมแลกเปลี่ยนเรียนรู้ออนไลน์ภายใต้มาตรการป้องกันการแพร่ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา ๒๐๑๙ (โควิด-๑๙)

     ดร.อำนาจ วิชยานุวัติ เลขาธิการสภาการศึกษา กล่าวว่า ในช่วงปี ๒๕๖๓ - ๒๕๖๔ อยู่ในช่วงการแพร่ระบาดของโรคโควิด-๑๙ ไปทั่วโลกรวมทั้งประเทศไทย ซึ่งจำเป็นต้องปรับทิศทางการจัดการศึกษาสอดคล้องสภาวะการศึกษา เศรษฐกิจ สังคม และสิ่งแวดล้อมที่เปลี่ยนแปลงไปไม่สามารถเปิดเรียนในโรงเรียนได้ตามปกติ แต่ก็ยังต่อยอดรูปแบบการจัดการเรียนการสอนเป็น ๕ รูปแบบ รับมือกับการแพร่ระบาด ไม่ว่าจะเป็น On-site เรียนที่โรงเรียน On-air เรียนผ่านการศึกษาทางไกล On-demand เรียนผ่านแอปพลิเคชันต่าง ๆ On-line เรียนผ่านอินเทอร์เน็ต และ On-hand เรียนที่บ้านด้วยเอกสาร เพื่อให้ผู้เรียนได้เรียนรู้ต่อเนื่องมากที่สุดเท่าที่จะทำได้ ในส่วนการปฏิรูปประเทศด้านการศึกษา สกศ. ขับเคลื่อนการตราร่างพระราชบัญญัติ (พ.ร.บ.) การศึกษาแห่งชาติ .... ใช้ขับเคลื่อนการศึกษาที่ทันต่อสถานการณ์เปลี่ยนแปลงของโลก ตลอดจนต้องปรับปรุงแผนการศึกษาของชาติ และสอดรับแนวทางการปฏิรูปประเทศด้านการศึกษา มุ่งเน้นยกระดับคุณภาพการจัดการศึกษา ลดความเหลื่อมล้ำทางการศึกษา มุ่งสู่ความเป็นเลิศและสร้างความสามารถในการแข่งขันของประเทศซึ่งขับเคลื่อนไปได้ระดับหนึ่ง เช่น การปรับปรุงหลักสูตรให้สอดคล้องวิชาชีพทั้ง๗ หลักสูตร จัดให้เรียนในหลักสูตรที่จำเป็นต้องเรียน ใช้กลไกธนาคารสะสมหน่วยกิต (Creditbank) ส่งเสริมการพัฒนากำลังคนที่มีสมรรถนะสูง  
 .             
    "ทำอย่างไร สกศ. จะเป็นขงบ้งทางการศึกษาที่มีบทบาทชัดเจนในฐานะผู้นำความคิดเช่นเดียวกับสำนักงานสภาพัฒน์ โดยสามารถชี้นำทิศทางการพัฒนาการศึกษาของชาติได้ และเตรียมปรับเปลี่ยนสู่คณะกรรมการนโยบายการศึกษาแห่งชาติ เป็นหน่วยงานกลางจัดทำแผนการศึกษาของชาติ สร้างการยอมรับและความเชื่อถือจากทุกฝ่ายโดยใช้ผลงานวิจัยมาสร้างความเชื่อมั่นต่อสังคม ประการสำคัญยิ่งการรับฟังความคิดเห็นจากผู้ทรงคุณวุฒิวันนี้เป็นเรื่องสำคัญเพื่อนำไปสู่การปรับปรุงงานวิจัยทิศทางและแนวโน้มการจัดการศึกษาในยุคโควิด-๑๙ ที่มีความสมบูรณ์ยิ่งขึ้น" ดร.อำนาจ กล่าว  
.
     ทั้งนี้ เมื่อช่วงต้นเดือนกันยายน ๒๕๖๔ คณะทำงานพิเศษ สกศ. ได้สรุปผลงาน "เปิดฉากทัศน์ใหม่! สกศ.ปรับโฟกัสจัดการศึกษาอยู่ร่วมCovid" รายงานต่อคณะทำงานจัดทำรายงานผลการดำเนินงานรอบ ๒ ปี ของหน่วยงานตามนโยบายของรัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงศึกษาธิการ (ดร.คุณหญิงกัลยา โสภณพนิช) ที่มี นายศุภชัย ศรีหล้า เป็นประธาน ฯ สาระสำคัญระบุบทสรุปผลความก้าวหน้างานของ สกศ. ในปีงบประมาณ ๒๕๖๓ - ๒๕๖๔ ที่เกิดผลสัมฤทธิ์งานส่งผลกระทบต่อสังคมอย่างกว้างขวาง (Impact) อีกทั้งยังบ่งชี้ถึงความท้าทายในสถานการณ์เปลี่ยนผ่านที่ต้องการ "ความกล้าหาญ" เพื่อสร้างความเปลี่ยนแปลงเชิงนโยบายการศึกษาที่ทันสถานการณ์และเปิดมุมมองของผู้เรียนแบบใหม่สอดรับกับวิถีชีวิตปกติใหม่ (New Normal) ที่ยังต้องเร่งพัฒนาการจัดการศึกษาให้สามารถอยู่ร่วมกับโรคโควิด-๑๙ ได้อย่างสร้างสรรค์ ซึ่งได้รับคำชื่นชมและยกย่องว่าเป็นประโยชน์อย่างยิ่งต่อการปรับเปลี่ยนทิศทางนโยบายการศึกษาของชาติ โดยคณะทำงาน "เสมา ๒" อยู่ระหว่างจัดพิมพ์เล่มผลงาน สกศ. เผยแพร่สู่สาธารณะ  


  
     รายงานสรุปดังกล่าวข้างต้นที่มีเป้าหมายไปในทิศทางเดียวกันกับข้อคิดเห็นและข้อเสนอแนะในวงประชุม "ทิศทางและแนวโน้มการจัดการศึกษาในยุคโควิด-๑๙" ของผู้ทรงคุณวุฒิทั้ง ๖ ท่านอย่างสอดคล้องกันในหลายวาระผ่านการสังเคราะห์(ร่าง)รายงานสะท้อนสภาวการณ์ที่ส่งผลต่อการจัดการศึกษาในยุคโควิด-๑๙ ที่ครอบคลุมทั้งสภาวะเศรษฐกิจ สังคม เทคโนโลยี การเมือง และสิ่งแวดล้อมของประเทศไทย ซึ่งล้วนส่งผลกระทบต่อเนื่องถึงภาพรวมสภาวะการศึกษาไทย ปี ๒๕๖๓ ซึ่ง สกศ. เป็นกลไกสำคัญในการรายงานข้อมูล/สถิติต่าง ๆ ย้อนหลังในช่วงปี ๒๕๕๙ - ๒๕๖๓ เช่น การเข้าถึงการศึกษาของนักเรียนในทุกระดับระดับตั้งแต่ปฐมวัย-การศึกษาขั้นพื้นฐาน-อาชีวศึกษา-อุดมศึกษา ผลการทดสอบทางการศึกษา จำนวนปีการศึกษาเฉลี่ยของประเทศไทย แนวโน้มสมรรถนะในภาพรวมของประเทศไทย งบประมาณรายจ่ายด้านการศึกษาต่อ GDP ซึ่งจำเป็นต้องนำข้อมูลความจำเป็นของผู้เรียน และสถานศึกษา รวมทั้งบริบทเฉพาะในแต่ละพื้นที่มาคิดคำนวณการจัดสรรงบประมาณการศึกษาสามารถบรรลุเป้าหมายทั้งด้านประสิทธิภาพและความเสมอภาคไปพร้อมกันได้

      จุดเน้นสภาวะการศึกษาไทยปี ๒๕๖๓ ผู้ทรงคุณวุฒิยกจุดเน้นสำคัญการขับเคลื่อนไม่ว่าจะเป็น การตราร่าง พ.ร.บ.การศึกษาแห่งชาติ .... พ.ร.บ.การพัฒนาเด็กปฐมวัย พ.ศ. ๒๕๖๒ พ.ร.บ.พื้นที่นวัตกรรมการศึกษา พ.ศ. ๒๕๖๒ การจัดทำหลักสูตรฐานสมรรถนะ การเรียนการสอนประวัติศาสตร์ผ่านการสื่อสารร่วมสมัย ปัญหาความรุนแรงในสถานศึกษา การพัฒนาบัณฑิตอาชีวะพันธุ์ใหม่ การเปลี่ยนผ่านอุดมศึกษายุคโควิด-๑๙ นอกจากนี้ ยังหารือถึงการจัดการเรียนการสอนในยุคโควิด-๑๙ ของไทยที่มีการปรับใช้ทั้ง ๕ ON โดยเปรียบเทียบกับนานาชาติ เช่น จีน สหราชอาณาจักร ญี่ปุ่น สิงคโปร์ และแคนาดา สุดท้ายสังเคราะห์ไปสู่ข้อเสนอเชิงนโยบายในการพัฒนาการจัดการศึกษาของไทย ทั้งหมดคณะผู้ทรงคุณวุฒิต่างสะท้อนและเปิดมุมมองการวิเคราะห์และได้ให้เสนอแนะวิธีในการยกระดับการศึกษาโดยรวมของประเทศร่วมกันภายใต้แนวคิดการศึกษาพลวัต (Resilient Education) มุ่งเน้นการปรับตัวต่อการเปลี่ยนแปลงอนาคตเป็นเรื่องที่ใกล้ตัว ลดอำนาจส่วนกลางกระจายสู่ท้องถิ่นมากขึ้น เพราะวิกฤตโควิด-๑๙ ทำให้อำนาจบริหารจัดการศึกษาเป็นของท้องถิ่นซึ่งเปลี่ยนมิติคิดการเรียนรู้ มุ่งเน้นคุณภาพชีวิต ความปลอดภัย และดำรงชีวิตอยู่ได้ เร่งยกระดับมาตรฐานครูเท่าทันดิจิทัล ลดความเหลื่อมล้ำทางการศึกษา เด็กต้องได้เรียนฟรีจริง ได้รับสนับสนุนอุปกรณ์การเรียนอย่างทั่วถึง และจำเป็นต้องลงมืออย่างเร็วที่สุดสู่การพัฒนาการจัดการศึกษาทั้งระบบที่มีประสิทธิภาพและไม่ลืมจะพัฒนาการเรียนรู้ตลอดชีวิตรองรับสังคมผู้สูงอายุ (Aging society) รวมถึงประเด็นการบูรณาการและทำงานกันของทุกหน่วยงานอย่างเป็นระบบ ไม่ว่าจะเป็นการเชื่อมโยงการจัดการเรียนรู้หลากหลายมิติสู่การเชื่อมโยงจากระดับนโยบายสู่การปรับใช้ในพื้นที่/ภูมิภาค เพื่อปรับปรุงรายงานวิจัยฉบับนี้ให้มีความสมบูรณ์ต่อไป

ภาพและข้อมูลเพิ่มเติม enlightenedhttps://www.facebook.com/media/set/?vanity=627180797293850&set=a.6497723813572823

image

ภารกิจ ผู้บริหาร ดูทั้งหมด

image

ข่าว สกศ. ดูทั้งหมด